Category: ֆիզիկա
օպտիկա
Աչքը և տեսողություն
Աչքի օպտիկական համակարգը ցանցաթաղանթի վրա առաջացնում է արտաքին աշխարհի շրջված և փոքրացած պատկերը։ Դեպի աչք գնացող լուսային ճառագայթները, մինչև ցանցաթաղանթ հասնելը անցնում են մի քանի վերը նշված լուսաբեկող կառուցվածքներով։ Լույսի ամենաարտահայտված լուսաբեկումը կատարվում է եղջերաթաղանթում։ Աչքի լուսաբեկիչ ուժը չափվում է դիոպտրիաներով (D)։ Մեկ դիոպտրիան ոսպնյակի բեկող ուժն է, որի ֆոկուսային հեռավորությանը մեկ մետր է։ Եթե բեկող ուժը մեծանում է, ֆոկուսային հեռավորությունը փոքրանում է։ Այստեղից հետևում է, որ եթե ոսպնյակը, որի ֆոկուսային հեռավորությունը հավասար է 50 սմ-ի, ունի 2(D ) դիոպտրիային հավասար բեկող ուժ։ Աչքի օպտիկական համակարգը ունի մի քանի բեկող միջավայր, որից յուրաքանչյուրը ունի իր բեկող ուժը և կառուցվածքային առանձնահատկությունը։ Այս ամենը խիստ բարդացնում են աչքի օպտիկական համակարգի ուսումնասիրումը։
Ատոմի Միջուկի Կառոցվածքը
Ժամանակակից միջուկային ֆիզիկան պատկերացումների համաձայն, միջուկը բաղկացած է նուկլոններ՝ պրոտոնները և նեյտրոնները։ Պրոտոնների թիվը (Z) որոշում է տվյալ քիմիական տարրի կարգատիվը կամ ատոմական համարը և հավասար է չեզոք ատոմի էլեկտրոնների թվին։ Նեյտրոնների թիվը՝ N=A—Z, որտեղ A-ն միջուկի զանգվածն է՝ արտահայտված զանգվածի ատոմական միավորներով։ Նուկլոնները միմյանց հետ կապված են միջուկային ուժերով և կազմում են չափազանց խիտ միջուկային մատերիա։ Միջուկները նշանակվում են համապատասխան քիմիական տարրի սիմվոլով (X),որին որպես ինդեքս կցվում են A, Z, N թվերը՝ “ХА կամ կարճ՝ Х։ Օրինակ՝ թթվածնի միջուկը նշանակվում է O16 ։ Թեթևագույն միջուկներից մի քանիսն ունեն իրենց հատուկ նշանակումը և անվանումը․ այսպես, H, He միջուկները համապատասխանաբար նշանակվում են p, d, t, a տառերով և կոչվում պրոտոն, դեյտրոն, տրիտոն և ալֆա մասնիկ։ Բնության մեջ տարածված ամենաթեթե միջուկը ջրածինն է (H), ամենածանրը՝ ուրանինը (Ս)։ Ներկայումս արհեստական եղանակով ստացվել են ուրանից ավելի ծանր՝ տրանսուրանային տարրերի միջուկներ(մինչև Z= 106 կարգաթվով)։ Հնարավոր է նաև Z= 114 և ավելի մեծ կարգաթվով միջուկների գոյությունը, քանի որ տեսական որոշ կանխագուշակումների համաձայն այդպիսի միջուկները պետք է լինեն բավական կայուն և արագորեն չտրոհվեն, ինչպես տրանսուրանային տարրերի մեծ մասը։
Լույսի տարածումը համասեռ միջավայրում
Երկրաչափական օպտիկայի օրենքներից մի քանիսը հայտնագործվել է լույսի բնույթը պարզելուց շատ առաջ:
ելեկտրամակնիսներ
Երկաթե միջոկով կոճն անվանում են էլեկտրամագնիս:
Էլեկտրամագնիսները ունեն ավելի մեծ կիռարություններ քան հաստատուն մագնիսները, քանի որ.
1. էլեկտրամագնիսները հաստատուն մագնիսների համեմատությամբ ավելի հզոր են:
2. ցանկացած պահին էլեկտրամագնիսը կարելի անջատել կամ միացնել:
3. էլեկտրամագնիսի մագնիսական դաշտը կարելի հեշտությամբ փոփոխել:
Էլեկտրամագնիսները լինում են տարբեր ձևի, չափերի և մեկի փոխարեն կարող են պարունակել մի քանի կոճ:
Էլեկտրամագնիսները լայն կիրառություն ունեն տեխնիկայում, արդյունաբերության մեջ և ռադիոէլեկտրոնիկայում:
հաստատում մակնիսների
Ուսումնասիրելով բնական մագնիսները մարդիկ ծանոթացան մարմինների մագնիսական հատկությունների և մագնիսական երևույթների հետ:
Այժմ հայտնի է, որ բնական մագնիսները մագնիսական երկաթաքարի՝ մագնետիտի կտորներ են, որը կազմված է FeO-ից:
Յուրաքանչյուր մագնիս ունի 2 բևեռ: Համապատասխանաբար՝ S հարավային և N հյուսիսային:
Մագնիսական փոխազդեցության օրինաչափությունները պարզաբանելու համար հաճախ օգտվում են մագնիսական սլաքից:
Հայտնի է, որ երկաթի կտորը միշտ ձգվում է մագնիսի կողմից՝ նշանակում է, որ մագնիսին մոտեցնելիս այն մագնիսանում է այնպես, որ մագնիսին մոտ մասում առաջանում է հակառակ բևեռը: Երկրգունդը հսկայական մագնիս է, այն ունի իր մագնիսական բևեռները, իր շուրջը ստեղծում է մագնիսական դաշտ և փոխազդում է մագնիսական սլաքի հետ:
Ֆիզիկական Փորձ
Միացնում ենք հոսամքի ուժը վերցնում ենք լարը միացնում ենք բանալիյիմ հետո բացասական կողմից միացնում ենք լույսի բացաաական կողմից , միացնում ենք լույսի տրական կոշմից բանալիյի բացասական կողմից որ լույսը միանա։
Հետո միացնում ենք անպերաչափը որ գտնենք հոսանկի ուժը
Հոսամքի իւժը
Հոսանքի ուժը միավորների Միջազգային համակարգում (ՄՀ) չափվում է ամպերով։ Հայերեն նշանակումը Ա, միջազգային նշանակում A, ամպերը յոթ հիմնական միավորներից մեկն է։ 1Ա = 1ԿԼ/վ։
Ըստ Օհմի օրենքիհաղորդչի տեղամասում հոսանքի ուժը ուղիղ համեմատական է կիրառված լարմանը և հակառակ համեմատական է տեղամասի դիմադրությանը։
Լրիվ շղթայի համար Օհմի օրենքից՝
Լիցքակիրներ, որոնց ուղղորդված շարժումը բերում է հոսանքի առաջացմանը, հանդիսանում են էլեկտրոնները, իոնները և խոռոչները։ Հոսանքի ուժը կախված է կիցքակիրների լիցքից, նրանց կոնցենտրացիայից, շարժման միջին արագությունից, հատույթի մակերեսի մեծությունից և ձևից։
Լաբարատոր աշխատանք
Թեմա նյութի կառուցվածքի ստուգումներ
Մի քանի փորձերի միջոցով համոզվել նյութի կառուցվածքի
Վարկածների հավաստիությունը ստուգում ենք փորձերով
Փորձ առաջին
Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր
Սրվակներ, սրվակների համար անհրաժեշտ հարմարանք, կալիումի պեր մարգանատ (կարգավորման)
Ընթացքը
Իմ ունեցած երեք սրվակների դրեցի սեղանին, առաջի սրվակի մեջ լցրեցի ջուր ավելացրեցի կալիումի պերմանգանատի բյուրեղ և բյուրեղները անհետացան, բայց ջրի գույն դարձավ մանուշակագույն դա վկայում է, որ ջուրը բաղկացած է մասնիկներից բյուրեղիկները բաժանվեցին բազմաթիվ մասնիկների դա նշանակում է, որ բյուրեղիկները տեղավորվեցին ջրի մասնիկների մեջ վկայությունը ջրի գույնի փոփոխություն է։ Առաջի սրտակից մի քիչ լցրեցինք մյուս սրվակի մեջ բնականաբար շատ քիչ կալիումի պերմանգանատ անցավ մյուս սրվակի մեջ ջրի հետ։ Երկրորդ սրվակից լցրեցինք երրորդ սրվակի մեջ և ավելացրեցի նա ջուր